Zrównoważone rybołówstwo

To już 35%!- tyle światowych zasobów ryb jest przełowionych

Poradnik Rybny WWF
Jakie ryby kupować, a których unikać, aby nasz wybór miał najmniejszy możliwy negatywny wpływ na środowisko i różnorodność biologiczną mórz i oceanów? Sprawdź nasz poradnik i wybieraj świadomie.

Zasoby ryb i owoców morza na świecie drastycznie maleją. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa aż 35% światowych zasobów ryb jest przełowionych, a 57% poławianych na najwyższym możliwym poziomie. Jeśli nie zmienimy naszych przyzwyczajeń, niektóre gatunki poławianych ryb i owoców morza mogą przez to całkowicie zniknąć, a wraz z nimi wiele innych gatunków, które pełnią istotną rolę w ekosystemach morskich.

Jak WWF wspiera odpowiedzialne rybołówstwo

WWF od lat promuje i działa na rzecz tzw. zrównoważonego rybołówstwa – tj. takiego, które prowadzone jest w sposób odpowiedzialny, zgodny z obowiązującym prawem oraz charakteryzuje się niskim oddziaływaniem na naturalne środowisko.

Pomóż wspierać zrównoważone rybołówstwo

Twoje codzienne wybory mają wpływ na środowisko. Podpowiedzi szukaj w naszym Poradniku Rybnym. Znajdziesz w nim przejrzysty i łatwy w użyciu opis, jakie ryby wybrać, a których unikać, aby pomóc przyrodzie i środowisku morskiemu.

Dlaczego zrównoważone rybołówstwo jest takie ważne?

Dla większości z nas rybołówstwo nie jest bliską dziedziną życia - bezpośredni kontakt mamy najczęściej jedynie z końcowym efektem, jakim jest świeża ryba kupowana w sklepie lub też inny produkt rybny.

Tymczasem rybołówstwo to jedna z nielicznych gałęzi gospodarki oparta typowo na pozyskiwaniu zupełnie dzikich zwierząt: ryb, mięczaków lub skorupiaków, z ich naturalnego środowiska. Dlatego chcąc właściwie dbać o naszą planetę i dziką przyrodę, warto również zdawać sobie sprawę z tego w jaki sposób prowadzone są morskie połowy.

Największe zagrożenie: przełowienie

35% światowych zasobów ryb jest przełowionych, a ok. 60% jest poławianych na najwyższym możliwym poziomie.

Problemów związanych z działalnością rybacką niestety jest bardzo wiele. Podstawowy to tzw. przełowienie, czyli nadmierna eksploatacja morskich zasobów. Z przełowieniem mamy do czynienia wtedy, kiedy z danego stada wyławiane jest w danym okresie czasu więcej ryb niż będzie się w stanie odrodzić. Zaburza to naturalną równowagę populacji stada i jego zdolność do samoodtwarzania się. Zjawisko przełowienia jest problemem globalnym. Obecnie 35% światowych zasobów ryb jest przełowionych, a ok. 60% jest poławianych na najwyższym możliwym poziomie. W Bałtyku natomiast nadmiernie eksploatowane są 3 z 8 poławianych stad, w tym stado dorsza zachodniego.

Jakie są przyczyny przełowienia? Jedną z nich są zbyt wysokie limity połowowe ustalane co roku przez ministrów ds. rybołówstwa Unii Europejskiej. Kolejny powód to tzw. nadmierna moc połowowa floty rybackiej, czyli flota tak liczna i bardzo dobrze wyposażona, że posiada ogromną zdolność do wykrywania i odławiania ryb. Inną przyczyną są tzw. połowy NNN, czyli połowy nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane.

Niszczenie dna morskiego

Istnieją też inne problemy środowiskowe związane z działalnością połowową np. niszczenie dna morskiego. Do takiego zjawiska dochodzi m.in. przy stosowaniu destrukcyjnych praktyk połowowych np. aktywnych metod połowu za pomocą narzędzi mających kontakt z dnem, takich jak tzw. trałowanie denne. Trałowanie denne polega na wleczeniu po dnie obciążonej sieci ogromnych rozmiarów i zgarnianiu do środka sieci wszystkich organizmów żyjących przy morskim dnie (niezależnie od tego czy były one celem połowów czy też nie). Ta metoda powoduje ogromne straty w morskim środowisku i doprowadza do niszczenia cennych siedlisk morskich lub uniemożliwia naturalne odtworzenie się tych siedlisk. Niestety trałowanie denne stosowane jest również w połowach głębinowych na głębokości nawet poniżej 1000 m., gdzie nie dociera światło. Niepotrzebną śmierć ponoszą wówczas zupełnie nieznane człowiekowi organizmy, a bezpowrotnie niszczone są wrażliwe, unikalne siedliska jak zimnowodne rafy koralowe lub kolonie gąbek.

Niebezpieczny przyłów

Ofiarami przyłowu padają bezbronne delfiny, morświny, foki, ptaki morskie, żółwie morskie a także inne morskie zwierzęta w tym ryby, które nie były celem połowu..

Jeszcze innym problemem związanym z rybołówstwem jest tzw. przyłów. Przyłowem nazywamy wszystko to co wpadło w sieć rybaka, a nie było celem jego połowu. Ofiarą przyłowu mogą więc paść ryby innych gatunków, ale również inne zwierzęta np. ssaki morskie (np. delfiny, morświny, foki), ptaki morskie, a także żółwie morskie. Zrównoważone rybołówstwo polega na stosowaniu alternatywnych i selektywnych narzędzi połowowych, tak aby ograniczyć przyłów do minimum.

WWF aktywnie promuje świadome rybołówstwo

WWF Polska nagłaśnia problem przełowienia i propaguje ideę zrównoważonego rybołówstwa. Dla codziennych konsumentów przygotowaliśmy specjalny poradnik, który pomaga w wyborze odpowiednich gatunków ryb, tak aby chronić ekosystem mórz i oceanów. Poradnik w przejrzysty sposób, za pomocą trzech rekomendacji na wzór świateł drogowych: czerwonego, żółtego i zielonego, podpowiada jakie ryby wybrać, a których unikać, aby nasz wybór przyjazny środowisku morskiemu.

Pamiętajmy, że nasza postawa konsumencka ma ogromne przełożenie na dostawców i producentów produktów rybnych. Naszymi świadomymi decyzjami w sklepach możemy promować produkty pochodzące ze zrównoważonych połowów (produkty z zielonego światła naszego Poradnika), a tym samym przyczynić się do ochrony ekosystemów morskich, a także do zachowania ryb i innych organizmów dla przyszłych pokoleń.