W myśl z ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Prawo dostępu do przedmiotowej informacji obejmuje: uzyskanie informacji publicznej, wgląd do dokumentów urzędowych, wstęp na posiedzenia organów kolegialnych władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Prawo to przysługuje każdemu. Informacje publiczne są udostępniane nieodpłatnie . Jedynie w przypadku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, gdy podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane z udostępnieniem informacji, może on pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
Do udostępnienia informacji publicznej zobowiązane są w szczególności:
- organy władzy publicznej – np. wójt, burmistrz, prezydent miasta,
- podmioty reprezentujące Skarb Państwa – np. wojewoda, starosta,
- podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne – np. Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
- podmioty reprezentujące osoby prawne samorządu terytorialnego – np. zarząd przedsiębiorstwa komunalnego,
- podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym – np. prezes sądu powszechnego, prezes sądu administracyjnego.
- podmioty reprezentujące osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów – np. zarząd przedsiębiorstwa energetycznego.
Dostęp do informacji publicznej realizowany jest poprzez:
- ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej;
- udostępnianie informacji na wniosek;
- wstęp na posiedzenia organów administracji publicznej;
- udostępnianie materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia;
- umieszczanie informacji publicznych w Centralnym Repozytorium Informacji Publicznych;
- wyłożenie lub wywieszenie informacji w miejscach ogólnie dostępnych lub zainstalowanie w tych miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z jej treścią.
Istnieje również możliwość kopiowania informacji publicznej, jej wydruku lub przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji.
Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, jako informację o środowisku należy rozumieć informację dotyczącą m.in.:
- stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi, kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane oraz wzajemnych interakcji pomiędzy tymi elementami;
- emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska;
- środków, takich jak: środki administracyjne (np. decyzje administracyjne), polityki, przepisy prawne dotyczące środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony środowiska, a także działań wpływających lub nawet tylko mogących wpłynąć na elementy środowiska oraz na emisje i zanieczyszczenia jak również środków i działań, które mają na celu ochronę tych elementów;
- raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
- analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w ramach środków i działań;
- stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi oraz stanu obiektów kultury i obiektów budowlanych
- w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać.
Również w przypadku do informacji o środowisku prawo do informacji przysługuje każdemu. Zobowiązane do udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie są organy administracji, które mają te informacje w posiadaniu lub jeżeli informacja jest dla danego organu przeznaczona. Jako informację znajdująca się w posiadaniu organu, rozumie się informację znajdującą się w posiadaniu organu administracji, wytworzoną przez ten organ lub otrzymaną przez niego od osoby trzeciej. Jako informację przeznaczoną dla organu, rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od osób trzecich.
Udostępnianie informacji następuje w zbliżony sposób do udzielania informacji publicznej, tj. w formie ustnej, pisemnej, wizualnej, dźwiękowej, elektronicznej lub innej. W przeciwieństwie do informacji publicznej za udzielenie informacji o środowisku pobierane są niewielkie opłaty.
Instytucje zajmujące się środowiskiem i jego ochroną