Klimat

Średnia temperatura Ziemi wzrosła już o ponad 1°C od czasów rewolucji przemysłowej. Mamy coraz mniej czasu na działanie.

Tak gwałtowny, dziesięciokrotnie szybszy od naturalnych procesów, wzrost temperatury spowodowany jest działalnością człowieka. Jeśli szybko nie zredukujemy gazów cieplarnianych, może być jeszcze większy.  Punkty krytyczne, po których przekroczeniu może dojść do zachwiania globalnej równowagi systemu klimatycznego, mogą wystąpić przy ociepleniu o zaledwie nieco ponad 1,5°C. Jesteśmy świadkami dynamicznej zmiany klimatu związanej z działalnością człowieka. Czas działać!

Dlaczego zmiana klimatu to poważne zagrożenie?

Skutki zmiany klimatu są już odczuwalne na całym świecie. Według Specjalnego Raportu IPCC (Międzyrządowy Panel ds. Zmiany Klimatu) ,,Global Warming of 1,5°C” przy wzroście średniej globalnej temperatury o 2°C będą one dużo poważniejsze niż prognozowano dotychczas. Czekają nas częstsze:

burze,
powodzie,
fale upałów,
susze,
wichury,
pożary,
gwałtowne uderzenia mrozu,
podnoszenie się poziomu mórz i oceanów

W konsekwencji pojawią się:

straty ekonomiczne,
migracje klimatyczne,
łatwiejsze rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych,
wzmożenie napięć politycznych.

Do tej pory myśleliśmy, że wyhamowanie globalnego ocieplenia na poziomie 2°C jest bezpieczną dla ludzkości granicą, przy której udałoby się uniknąć najgorszych zagrożeń. Od roku 2018, a więc od publikacji specjalnego raportu IPCC dotyczącego ograniczenia ocieplenia o 1,5°C, wiemy, że tak nie jest.

Kolejny raport IPCC – Część I z sierpnia 2021 roku - wskazuje, że na skutek szybszego niż zakładano wzrostu emisji dwutlenku węgla i zmian stężenia dwutlenku siarki oraz naturalnych cykli klimatycznych, dojdzie do przekroczenia progu ocieplenia o 1,5°C. Aby ustabilizować temperaturę na tym poziomie, musimy osiągnąć światową neutralność klimatyczną najpóźniej w 2050 roku. „Jeśli dalej będziemy zwlekać z podjęciem wspólnych, globalnych, wyprzedzających działań adaptacyjnych i łagodzących, przegapimy ten krótki moment, w którym wciąż mamy szansę zapewnić całej ludzkości zrównoważoną przyszłość, w której da się żyć" - stwierdzają naukowcy w najnowszym raporcie IPCC.

Nawet jeśli uda nam się zahamować wzrost temperatury do 1,5°C, to i tak podniesie się ryzyko związane z długotrwałymi, nieodwracalnymi zmianami takimi jak utrata niektórych ekosystemów czy nasilenie się występowania zjawisk ekstremalnych. Jednak zmiany te nie będą tak dramatyczne, jak w przypadku przekroczenia tej temperatury. Każdy ułamek stopnia ma fundamentalne znaczenie.

Musimy działać teraz, by zawalczyć o przyszłość naszą i naszych dzieci.

Co nas czeka?

Na terenie Europy, w zależności od miejsca zamieszkania, ludzie odczują szereg różnych następstw zmiany klimatu. W Polsce możemy spodziewać się między innymi fal upałów i niedoborów wody, które spowodują straty w rolnictwie i wzrost cen żywności. Wzrośnie ryzyko wichur i powodzi.

Dlaczego zmienia się nasz klimat?

Bezpośrednią przyczyną drastycznego wzrostu temperatury  jest wieloletnie spalanie przez człowieka paliw kopalnych (węgla, ropy, gazu) wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej, transportu, czy w przemyśle. Związane z tym uwalnianie do atmosfery dodatkowych ilości gazów cieplarnianych, powoduje podwyższanie się średniej globalnej temperatury.

Zanim człowiek zaczął spalać węgiel, ropę czy gaz, równowaga pomiędzy energią docierającą ze Słońca i emisją z Ziemi w przestrzeń kosmiczną była niezakłócona, a temperatura zmieniała się powoli na przestrzeni tysięcy lat. Takie powolne zmiany klimatu były zjawiskiem naturalnym i mimo że temperatura wahała się, natura miała czas na dostosowywanie się i ewolucję. Dzisiejsza gwałtowna zmiana takiej szansy nie daje ani dzikiej przyrodzie, ani człowiekowi.

Jeśli nie chcemy żyć w świecie znanym nam z filmów katastroficznych, musimy wyeliminować antropogeniczną emisję netto gazów cieplarnianych do połowy obecnego stulecia. Według byłego Prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy „Jesteśmy pierwszym pokoleniem, które zdaje sobie sprawę, że wyniszcza swoją planetę i ostatnim, które może z tym coś jeszcze zrobić.”

Co robi WWF, żeby ograniczyć zmianę klimatu?

Współpracujemy z politykami i administracją publiczną w zakresie polityki klimatycznej, efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.
Nakręciliśmy film „Punkt Krytyczny”, który jest pierwszym w Polsce dokumentem przedstawiającym z bliska zagadnienie zmiany klimatu i pokazującym, że polityka klimatyczna to szansa na rozwój, a nie zagrożenie. Może być wykorzystywany bezpłatnie przez wszystkich, którzy chcą zorganizować pokazy filmowe.

Wzięliśmy udział w Szczycie Klimatycznym (COP24), który w 2018 r. odbył się w Katowicach. Podczas Szczytu stworzyliśmy petycję do polityków o podjęcie natychmiastowych działań mających na celu obniżenie emisji, którą w ciągu dwóch tygodni trwania Szczytu podpisało ponad 11 tysięcy Polek i Polaków. Deklarację tę przekazaliśmy do rąk Prezydenta COP24, Sekretarza Stanu Michała Kurtyki.
Przedstawiciel WWF wziął udział w Szczycie Klimatycznym COP 26 w 2021 roku w Glasgow. Śledził negocjacje i informował o ich przebiegu opinię publiczną oraz wyjaśniał tajniki spotkań.
Bierzemy udział w konsultacjach społecznych rozporządzeń i dokumentów strategicznych dotyczących klimatu i energii. Sprawdź, gdzie Ty teraz możesz złożyć uwagi!
Angażujemy się w proces Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej, którego największym wyzwaniem w Polsce jest transformacja gospodarcza regionów węglowych. Również w ramach tego projektu zrealizowaliśmy film „My som stond. Co z transformacją Śląska?”.
Opublikowaliśmy raporty dotyczące Sprawiedliwej Transformacji Górnego Śląska oraz Sprawiedliwej Transformacji w Wielkopolsce Wschodniej. Współorganizowaliśmy również, wraz z innymi europejskimi biurami WWF, cztery spotkania Forum Burmistrzów na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
Od 15 lat co roku prowadzimy w Polsce akcję Godzina dla Ziemi WWF promującą zrównoważony rozwój.
Opublikowaliśmy raport „Demaskowanie mitów. Obalanie mitów o energii odnawialnej”, obalający najbardziej szkodliwe mity o OZE w Polsce.
Opublikowaliśmy raport Zeroemisyjna Polska 2050, zawierający szczegółowe recepty dla osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Opublikowaliśmy raport “Dostępne i przyszłe formy magazynowania energii”, omawiający tematykę magazynowania energii - niezbędnej do zbilansowania sieci przy wykorzystaniu OZE.
Bierzemy udział w akcjach społecznych na rzecz poprawy klimatu i zajmujemy stanowisko w kluczowych decyzjach naszego państwa dotyczących polityki klimatycznej.
Przyczyniliśmy się do przyjęcia tzw. poprawki prosumenckiej – czyli prawa, które daje możliwość każdemu obywatelowi Polski odsprzedawania energii z czystych źródeł do sieci elektroenergetycznej po gwarantowanej stawce pozwalającej na opłacalną produkcję energii z OZE.