Polska nie zdążyła na czas, a inne kraje UE czy okazały się bardziej ambitne?

3 lipca miał być pierwszym dniem zakazu wprowadzania do obiegu niektórych jednorazowych przedmiotów z tworzyw sztucznych, niestety, Polska nie wdrożyła na czas odpowiednich przepisów. Podczas gdy Ministerstwo Klimatu i Środowiska opóźnienie tłumaczy oczekiwaniem na dodatkowe wytyczne z Komisji, innym krajom udało się zdążyć na czas i ambitnie podejść do celów postawionych im przez dyrektywę. W których krajach udało się wdrożyć odpowiednie przepisy i co się zmieni oprócz zakazów wynikających z dyrektywy?

Francja i Szwecja na podium, ale nikt nie puści z tej okazji konfetti.

Francji udało się zakazać wymienionych w dyrektywie produktów na 6 miesięcy przez ostatecznym terminem. Jest to kraj, który do redukcji odpadów oraz gospodarki obiegu zamkniętego podchodzi z prawdziwym rozmachem. Poza wywiązaniem się z wdrożenia nowego prawa, np. spożywcze sieci handlowe we będą musiały zacząć promować stacje ponownego napełniania żywności. Do 2030 roku 20% powierzchni sklepów większych niż 400 metrów kwadratowych musi być wyposażonych w systemy ponownego napełniania. Oznacza to, że sprzedawcy detaliczni będą stopniowo wycofywać jednorazowe opakowania plastikowe i będą zobowiązani do przeznaczenia aż 1/5 powierzchni sklepu na umożliwienie klientom kupowania suchych produktów spożywczych przy użyciu ich własnych pojemników wielokrotnego użytku.

Z kolei Szwecja przyjęła dodatkowe zakazy, oprócz tych wymaganych przez dyrektywę, dotyczące wszystkich plastikowych kubków zawierających więcej niż 10% plastiku, a także wprowadziła zakaz używania w otwartej przestrzeni konfetti zawierającego plastik. Konfetti nie użyjemy również we Francji.

Zapisy dyrektywy wdrożyła również Grecja, w której już od lutego bieżącego roku obowiązuje część ograniczeń związanych z wprowadzeniem jednorazowych produktów na rynek.

W Belgii, w regionie Flandrii, zgodnie z wprowadzonymi restrykcjami, na imprezach publicznych oraz w budynkach rządowych nie wolno podawać napojów w opakowaniach jednorazowych (chyba że organizatorzy imprez będą w stanie zagwarantować, że 90% z nich zostanie zebranych osobno w celu recyklingu)1. Od 2022 r. w Belgii nie będzie również dozwolone podawanie żywności w opakowaniach jednorazowych w budynkach rządowych.

Irlandia również podeszła do sprawy ambitnie. Oprócz implementacji zakazów, wynikających z dyrektywy, planuje również wprowadzenie w przyszłym roku zakazu stosowania niemedycznych chusteczek nawilżanych, jednorazowych saszetek i przyborów toaletowych w hotelach.

W Estonii również szereg zmian. Oprócz wprowadzenia zakazów, wynikających z dyrektywy, w tym kraju zmienia się m.in., to, że jednorazowe kubki na napoje i pojemniki na żywność nie mogą być oferowane konsumentom bezpłatnie w punktach sprzedaży. Estonia postanowiła też rozszerzyć swój system kaucyjny.

Polacy nic się nie stało... no właśnie się źle stało...

Oprócz Polski z transpozycją prawa unijnego do krajowego nie zdążyły na czas, tj. z wejściem w życie przepisów do 3 lipca br., jedynie 4 inne kraje, w tym: Rumunia, Bułgaria, Czechy i Słowacja2.

Autorka: Antonina Konarzewska

Redakcja: Magdalena Wieczerzyńska

*Artykuł powstał częściowo w oparciu o raport: „Odchodząc od jednorazowych tworzyw sztucznych jak radzi sobie Europa? Ocena transpozycji przez kraje europejskie dyrektywy w sprawie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku".- Larissa Copello, Gaëlle Haut, Justine Maillot, Frédérique Mongodin.

______________________________

  1-2 https://www.actu-environnement.com/media/pdf/news-37813-rapport-mise-en-oeuvre-directive-sup.pdf