Fundacja WWF Polska rozpoczęła kolejny projekt, którego celem jest ochrona dziko żyjących gatunków. W ciągu najbliższych trzech lat Fundacja będzie aktywnie przeciwdziałać działalności przestępczej wymierzonej w stronę gatunków chronionych. W ramach programu LIFE SWiPE, WWF będzie współpracował m.in. z organami ścigania i przedstawicielami sądownictwa. 

Zatrważające dane 

 Chociaż dane dotyczące przestępstw przeciwko dzikiej przyrodzie nie są gromadzone systematycznie, ostatnie raporty ilustrują przerażającą skalę problemu. Według raportu Birdlife z 2017 r. w Europie co roku giną miliony dzikich ptaków. Z kolei Europol szacuje, że rokrocznie przemycanych z UE do Chin jest 100 ton węgorza europejskiego. Tylko w 2017 r. za pośrednictwem instrumentu UE-TWIX (elektronicznej wymiany danych w UE w walce z nielegalnym handlem dzikimi zwierzętami) zgłoszono 5 644 spraw karnych dotyczących chronionych gatunków zwierząt. Z kolei zgodnie z danymi Służby Celno-Skarbowej, w 2019 roku w Polsce dokonano 368 631 zatrzymań okazów CITES (objętych przepisami Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem), w tym 137 osobników żywych zwierząt. Według Living Planet Report 2020 nielegalny handel dzikimi zwierzętami jest drugą najważniejszą przyczyną wymierania gatunków, zaraz po utracie naturalnych siedlisk. W ciągu ostatnich 50 lat straciliśmy już 68% globalnej populacji kręgowców - ssaków, ptaków, gadów, płazów i ryb. Musimy to zmienić.

Dlaczego zbrodnie przeciwko naturze są niebezpieczne? 

Według badań Interpolu nielegalny handel dziką przyrodą to 4-ty najbardziej intratny nielegalny handel na świecie (po handlu narkotykami, sfałszowanymi pieniędzmi/ dokumentami i handlu ludźmi). Przestępstwa przeciwko środowisku stanowią 64% finansowania nielegalnej i zorganizowanej przestępczości na obszarach objętych konfliktem lub w ich pobliżu. Ten krwawy biznes wart jest ok. 23 miliardów dolarów rocznie i stanowi jedno z kluczowych źródeł finansowania wojen domowych w Afryce i terroryzmu na świecie. Ponadto przestępstwa przeciwko dzikiej przyrodzie mają szereg negatywnych skutków dla życia na planecie, w tym znaczące zmniejszenie różnorodności biologicznej, wyginięcie gatunków zwierząt i roślin oraz rozprzestrzenianie się chorób takich jak COVID-19.

SWiPE, czyli ściganie przestępstw związanych z dziką fauną i florą w Europie 

WWF Polska jest jednym z 11 podmiotów realizujących założenia projektu o nazwie SWiPE “Successful Wildlife Prosecution in Europe”, którego głównym celem jest obniżenie poziomu przestępczości związanej w szczególności z dziko żyjącymi chronionymi gatunkami  jej ostateczne ograniczenie. Działania podejmowane w ramach projektu będą dążyć do poprawy zgodności krajowych systemów prawnych z prawem ochrony środowiska Unii Europejskiej i zwiększenia liczby skutecznie ściganych przestępstw. Celem jest także zwiększenie świadomości ekologicznej oraz wiedzy m.in. prokuratorów, przedstawicieli sądownictwa oraz policji w celu zapewnienia zgodności z ww. przepisami, usprawnienia transgranicznej wymiany wiedzy, a także zacieśnienia współpracy między zaangażowanymi stronami. 

Projekt jest wspierany przez europejski program LIFE. Czas trwania projektu SWiPE obejmuje okres od 01.09.2020 r do 31.08.2023 r., a swoi zasięgiem obejmie 11 krajów, w tym: Bułgarię, Chorwację, Węgry, Włochy, Polskę, Rumunię, Słowację, Hiszpanię, Bośnię, Serbię i Ukrainę.  

Źródła:  

https://globalinitiative.net/wp-content/uploads/2018/09/Atlas-Illicit-Flows-FINAL-WEB-VERSION-copia-compressed.pdf  

https://www.wwf.pl/sites/default/files/2020-09/Living_Planet_Report_2020-Podsumowanie.pdf (wwf.pl)