W tym roku minęło 30 lat od pierwszego tzw. Szczytu Ziemi, który w 1992 odbył się w Rio de Janeiro. Od tego czasu znacznie wzrosła świadomość zmian klimatu i ich konsekwencji. Jednocześnie, pomimo tylu lat wysiłków, by chronić klimat, doprowadziliśmy do kryzysu klimatycznego, którego skutki już dziś dotykają miliony ludzi na całym świecie Czy COP27 nie dzięki kolejnym deklaracjom, ale podjętym działaniom, ma szansę wreszcie stać się przełomowym Szczytem Klimatycznym?
Szczyty klimatyczne COP (od ang. Conference of Parties, czyli konferencja stron) to organizowane przez ONZ konferencje, na których spotykają się reprezentanci państw, naukowcy, specjaliści i przedstawiciele świata biznesu. Celem tych spotkań jest znalezienie sposobów radzenia sobie z globalnymi wyzwaniami dotyczącymi kryzysu klimatycznego: szukanie drogi do osiągnięcia neutralności klimatycznej przez redukcję emisji gazów cieplarnianych, a także adaptacji do zmian klimatu i wsparcia państw, które najbardziej cierpią przez skutki tych zmian.
Konferencje COP są szczególnie ważne z punktu widzenia polityki klimatycznej. To jedyne miejsce, gdzie wszystkie państwa świata mogą wspólnie rozmawiać o kwestiach związanych z kryzysem klimatycznym. Nie jest to wydarzenie ekskluzywne, jak np. szczyty G-7 czy G-20. Tradycyjnie również COP-y oddają przestrzeń społeczeństwu obywatelskiemu, gromadząc przedstawicieli organizacji pozarządowych, rdzennych społeczności i aktywistów z całego świata.
Kontrowersje wokół COP27
Pod tym względem jednak COP27 może różnić się od poprzednich wydarzeń. Sharm El-Sheikh, gdzie odbędzie się najbliższy szczyt, nie jest gościnnym miejscem dla aktywistów. Władze Egiptu zakazują publicznych demonstracji i ograniczają swobody obywatelskie. 31 października świat obiegła informacja o tym, że indyjski działacz na rzecz ochrony środowiska został zatrzymany na 24 godziny w Egipcie podczas pokojowego marszu do Sharm El-Sheikh. Tego samego dnia Greta Thunberg zapowiedziała, że nie weźmie udziału w konferencji.
Dodatkowo pomimo starań, wielu przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego nie otrzymało akredytacji. Wreszcie ogromne koszty dojazdu i pobytu są dla mniej zamożnych organizacji barierą nie do pokonania. WWF wezwał organizatorów do zapewnienia grupom społeczeństwa obywatelskiego możliwości pełnego uczestnictwa w szczycie.
Postulat WWF Wszystkie dyskusje powinny brać pod uwagę wiedzę, która została wypracowana przez grupy społeczeństwa obywatelskiego i rdzennych mieszkańców na całym świecie i korzystać z niej w rozwiązywaniu problemów związanych z kryzysem klimatycznym.
Efekty poprzedniego COP
„Ocena szczytu zależy od punktu odniesienia. Jeżeli porównamy się do tego, co robiliśmy w przeszłości, to możemy powiedzieć, że osiągnęliśmy znaczący sukces. Natomiast jeżeli porównujemy się do tego, co jeszcze musimy zrobić, jest to rozczarowanie” – tak COP26 podsumowałnaszekspert ds. polityki klimatycznej Marcin Kowalczyk.
Zawarte w ostatecznym postanowieniu wezwanie do zmniejszania wydobycia węgla oraz wycofywania dopłat do paliw kopalnych było przełomowe. Wszystkie państwa uczestniczące zgodziły się zwiększyć ambicje dotyczące polityki klimatycznej. Jednak w wielu przypadkach na obietnicach się skończyło. Tylko 24 państwa przedstawiły nowe plany klimatyczne lub zaktualizowały dotychczasowe. A światowe emisje gazów cieplarnianych, choć nieco spowolniły, dalej rosną.
Jeśli za deklaracjami nie pójdą czyny, podgrzejemy planetę o 2,5°C jeszcze w tym wieku, powodując na całej planecie zniszczenia tragiczne dla ludzi, roślin i zwierząt.
Czego możemy spodziewać się po COP27?
Tegoroczny Szczyt odbywa się w Afryce, kontynencie, którego mieszkańcy szczególnie mocno odczuwają skutki kryzysu klimatycznego. Mimo że odpowiada ona za zaledwie 4% emisji, stoi w obliczu nieproporcjonalnego narażenia na skutki klimatyczne. Szacuje się, że kontynent ten ociepla się 1,5 razy szybciej niż średnia światowa. Siedem z dziesięciu krajów najbardziej narażonych na zmiany klimatyczne znajduje się właśnie tu. Na pewno wpłynie to na tematy, które będą poruszane podczas Szczytu.
Postulat WWF Kraje rozwinięte muszą realizować i zwiększać zobowiązania finansowe i technologiczne wobec Afryki, aby kontynent ten stał się odporny na zmiany klimatu do 2030 roku.
Główne założenia COP27
Negocjacje podczas najbliższego szczytu klimatycznego najprawdopodobniej skupią się wokół 4 głównych kwestii:
finansowania działań na rzecz ochrony klimatu,
adaptacji do zmiany klimatu,
ograniczania emisji (tzw. mitygacji),
stworzenia mechanizmu finansowego wyrównywania szkód i strat spowodowanych kryzysem klimatycznym.
Więcej na temat COP możecie zobaczyć w programie Onet Wiem, nasz ekspert ds. polityki klimatycznej Marcin Kowalczyk opowiada o nadchodzącym Szczycie Klimatycznym.
Postulat WWF WWF wzywa kraje do zjednoczenia się w celu osiągnięcia silnych rezultatów, które zapewnią rozwiązania dla bezpiecznej i pewnej przyszłości. Bez szybkiego przekształcenia naszych sektorów energii, żywności, transportu i użytkowania gruntów oraz wyeliminowania zależności od paliw kopalnych napięcia geopolityczne będą się tylko pogłębiać.
Polska nie przedstawi samodzielnego stanowiska podczas obrad przedstawicieli stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych. Zostanie zaprezentowane wspólne oświadczenie wszystkich członków Unii Europejskiej. Unia ma podtrzymać cel odejścia od paliw kopalnych, a także zapewnić o planowanym uniezależnieniu się od dostaw rosyjskiego gazu do końca 2022 r.
Oczekuje się natomiast wystąpienia podczas COP-u Prezydenta Andrzeja Dudy. Dlatego przed Konferencją udaliśmy się do Kancelarii Prezydenta, aby przekazać nasze postulaty.
Postulat WWF Wzywamy Pana Prezydenta do złożenia podczas COP rzetelnych deklaracji, które pokażą, że Polska jest gotowa zmierzyć się z największym wyzwaniem naszych czasów. Jeśli nie ograniczymy dalszego wzrostu temperatury, możemy spodziewać się dramatycznych konsekwencji zarówno dla ludzkości, jak i dla całej przyrody. Aby ich uniknąć, świat (a więc także Polska!) musi ograniczyć emisję gazów cieplarnianych o połowę do roku 2030 i osiągnąć neutralność klimatyczną do roku 2050.
Szukaj
