Czy wiedziałeś, że w pieluszce Twojego dziecka i w Twoich ubraniach jest drewno? Większość przedmiotów, z których korzystasz na co dzień, zawdzięczasz lasom. Bez nich nie byłaby możliwa budowa domów, produkcja mebli, papieru i wielu innych.

Dzięki lasom możemy oddychać i dbać o swoje zdrowie, pić czystą wodę, unikać negatywnych konsekwencji zmian klimatu, a nawet tworzyć kulturę. Dla większości znanych nam gatunków zwierząt las jest jedynym domem. Zasoby lasu nie są jednak nieograniczone i aby mógł nam służyć, musimy korzystać z niego w sposób zrównoważony.

W dalszej części artykułu:  

1. Co to jest zrównoważona gospodarka leśna?
2. Zastosowanie drewna w codziennym życiu
3. Co (jeszcze) zawdzięczamy lasom?
4. Dlaczego powinniśmy chronić lasy

 

Co to jest zrównoważona gospodarka leśna? 

Zrównoważona gospodarka leśna to takie korzystanie z lasu, które pozwala zaspokoić zarówno nasze potrzeby, jak i naszych dzieci oraz przyszłych pokoleń. 

Zrównoważona gospodarka leśna polega na:

● kontrolowanej wycince

● dbaniu o leśne zasoby – żeby mimo wycinania drzew, w dłuższej perspektywie czasu nie ubywało całkowitej powierzchni lasu. Dzięki pozyskiwaniu mniejszej ilości drewna niż naturalnie przybywa, las się regeneruje i zwiększa swoje zapasy. Wykonuje się takie cięcia, które jak najmniej ingerują w mikroklimat lasu – czyli nie usuwa się wszystkich drzew jednocześnie i prace trwają na niewielkich powierzchniach, a nowe pokolenie drzew jest dostosowane do lokalnych warunków i najlepiej, gdyby wyrastało z nasion opadających z okolicznych drzew

● zachowaniu różnorodności biologicznej – aby dbać o organizmy leśne, dba się o miejsca ich życia, więc zostawia się martwe drewno, drzewa dziuplaste, fragmenty starych drzewostanów, nienaruszoną glebę. Las powinien być zróżnicowany na poziomie krajobrazu (polany, młodniki, starodrzewy, mokradła), a drzewa różnego wieku i wysokości. Gatunki drzew powinny odpowiadać warunkom danego terenu (siedliska) i być ze sobą wymieszane tak, aby tworzyć mozaikę. Wyznacza się także obszary ochronne, gdzie nie prowadzi się pozyskania drewna.

● dbaniu o społeczeństwo – czyli o lokalne społeczności, a także zdrowie, bezpieczeństwo i prawa pracowników oraz kontrolowany transport drewna, który powinien jak najmniej wpływać na właściwości leśnej gleby, która z natury jest delikatna.

 

Zastosowanie drewna w codziennym życiu    

Lasy pokrywają 31 % powierzchni Polski i są domem dla 2/3 wszystkich gatunków zamieszkujących naszą planetę. Najczęściej występują w nich sosny. Jednocześnie bory sosnowe charakteryzują się niskim zróżnicowaniem biologicznym.

pnie drzewNa co dzień lasy pełnią tak wiele funkcji, że trudno je wszystkie wyliczyć. Jedną z bardziej zauważalnych jest zaopatrywanie nas w drewno czy owoce leśne i grzyby. Oprócz oczywistych produktów, takich jak papier toaletowy, książki czy meble, elementy drewna w postaci np. wiskozy czy celulozy są obecne niemal wszędzie - w ubraniach, pieluszkach dziecięcych, patyczkach do czyszczenia uszu, wszelkich opakowaniach, budowlach i wielu innych. Tak szerokie zastosowanie drewna wywiera presję na środowisko i lasy. Żeby naturalne zasoby miały czas na to, aby się odrodzić, lasy muszą być zarządzane w sposób zrównoważony: z uwzględnieniem potrzeb ludzi, ale także środowiska.

 

Co (jeszcze) zawdzięczamy lasom?

Las posiada własny mikroklimat, ale też wpływa na klimat otoczenia. Ekosystem leśny dostarcza naturalnych surowców, hamuje pęd wiatru, zapobiega erozji gleby i gromadzi zapasy pitnej wody.

Ponadto oczyszcza powietrze i umożliwia namnażanie się korzystnych drobnoustrojów. Odgrywa też kluczową rolę w walce z globalnym ociepleniem, gdyż magazynuje olbrzymie ilości CO2. Wylesienie jest przyczyną aż 20% światowej emisji dwutlenku węgla. Świat pozbawiony lasu może okazać się całkowicie nieprzyjazny dla człowieka.

Dlaczego powinniśmy chronić lasy?

Oprócz zrównoważonego gospodarowania lasami ważne jest też angażowanie lokalnych społeczności i organizacji oraz przeprowadzanie konsultacji społecznych. Potrzeba także wyznaczania obszarów chronionych i dbania o te, które już są objęte ochroną. Dodatkowo użytkownicy lasów, czyli my wszyscy, musimy dbać o jego czystość i zachowywać się w nim cicho.