Focze szczenięta pojawiły się na polskim wybrzeżu!

Przełom marca i kwietnia to czas, gdy na polskim wybrzeżu pojawiają się pierwsze szczenięta fok szarych. Maluchy najczęściej odpoczywają na plaży, ale zdarza się, że są ranne lub chore i potrzebują pomocy naszych wolontariuszy. Dlatego apelujemy o wzmożoną czujność i niezwłoczne zgłaszanie każdej obserwacji foki na numer alarmowy Błękitnego Patrolu WWF: 795 536 009.

W dalszej części artykułu:

1. Kiedy rodzą się foki szare?
2. Dlaczego małe foki potrzebują wsparcia Błękitnego Patrolu WWF?
3. W jaki sposób WWF Polska pomaga fokom?
4. Co robić, gdy zobaczysz fokę na plaży?
5. Czy foka może zaatakować psa?
6. Ile fok szarych żyje w Bałtyku?

 

Kiedy rodzą się foki szare?

Bałtyckie foki szare przychodzą na świat na przełomie lutego i marca. Ich ciała pokryte są miękkim, gęstym, białym futrem, zwanym lanugo. Lanugo chroni je przed zimnem, a dodatkowo spełnia bardzo ważną funkcję ochronną. W aurze zimowej, kiedy na plażach leży śnieg, białe futro zapewnia doskonały kamuflaż przed drapieżnikami. Po 2-3 tygodniach życia szczenięta gubią lanugo i przybierają barwę dorosłego osobnika. Pierwsze 2-3 tygodnie życia focze szczenię spędza u boku matki i jest karmione mlekiem, które zawiera od 40% do aż 50% tłuszczu. Dzięki niemu przybiera na wadze nawet do 2,5 kilogramów dziennie! W ten sposób gromadzi zapasy na początek samodzielnego życia. Po odkarmieniu matka opuszcza szczenię, które pozostaje na lądzie przez kolejne 2-3 tygodnie.

 

Dlaczego małe foki potrzebują wsparcia Błękitnego Patrolu WWF?

Niestety, zdarza się, że młode foki zostają zbyt wcześnie oddzielone od swoich mam lub są zmuszone wejść do morza, gdy nie mają jeszcze pełnej gotowości na życie w otwartych wodach. Dzieje się tak na przykład na skutek sztormów, przypadkowego lub zamierzonego płoszenia przez ludzi czy pojawienia się drapieżnika. Jeżeli takim młodym fokom nie uda się zdobyć pożywienia bądź uniknąć czyhających na nie zagrożeń, wówczas wyczerpane mogą wyjść na ląd. Wtedy pomocy udziela im Błękitny Patrol WWF, pozostający w gotowości 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

W 2023 roku wolontariusze Błękitnego Patrolu WWF interweniowali do fok aż 341 razy. 119 akcji dotyczyło foczych szczeniąt.

 

W jaki sposób WWF Polska pomaga fokom?

Tzw. sezon szczenięcy trwa zazwyczaj od drugiej połowy marca do połowy maja, przy czym największa liczba interwencji ma miejsce w kwietniu. Pojedyncze młodociane osobniki fok szarych przypływają do nas z północnego Bałtyku – z Finlandii, Estonii i Szwecji. Wolontariusze Błękitnego Patrolu WWF wyjeżdżają na każde wezwanie i sprawdzają kondycję zwierzęcia. Zdarza się, że szczenięta są ranne lub chore. Osobniki wymagające specjalistycznej pomocy medycznej zostają przewiezione do Stacji Morskiej im. Profesora Krzysztofa Skóry. Gdy tylko foka odzyska zdrowie i pełną sprawność, zostaje wypuszczona na wolność.

Na szczęście nie wszystkie szczenięta potrzebują leczenia i rehabilitacji. Większość z nich potrzebuje jedynie spokoju i odpoczynku. W tym przypadku wolontariusze Błękitnego Patrolu WWF odpowiednio zabezpieczają miejsce odpoczynku i edukują spacerowiczów na plaży. Zdarza się, że taka akcja trwa nawet kilka dni!

 

Co robić, gdy zobaczysz fokę na plaży?

Foka jest zwierzęciem wodno-lądowym, więc to całkowicie normalne, że wychodzi na brzeg, aby odpocząć. Nie zapominajmy, że plaże to nie tylko miejsca służące naszemu relaksowi, ale przede wszystkim naturalne siedliska fok oraz innych ssaków i ptaków morskich. Dlatego tak ważne jest, abyśmy byli świadomi ich obecności i pamiętali o właściwym zachowaniu. Stosujmy się do zasad i informacji zawartych na tablicach, które stoją przy wejściach na plaże, a także bądźmy otwarci na zalecenia Błękitnego Patrolu WWF. Pamiętajmy również o zachowaniu czystości – pozostawione śmieci mogą stanowić śmiertelne zagrożenie dla fok i ptaków. Polskie plaże są naprawdę rozległe i bez problemu możemy się podzielić tą przestrzenią z dziką przyrodą. Wystarczy odrobina dobrej woli!

 

Czy foka może zaatakować psa?

Foki mają doskonały węch i potrafią wyczuć obecność innego osobnika w pobliżu. Kwestia ta jest szczególnie istotna w przypadku obecności psów na plaży. Zapach psa wywołuje u foki strach, uniemożliwia jej odpoczynek i zmusza do ucieczki. Z kolei zaciekawiony nieznanym zapachem pies może ruszyć w kierunku foki, wystraszyć ją, a nawet zaatakować. Należy również pamiętać, że foka to drapieżnik, który ma ostre zęby i potrafi gryźć, a w przypadku braku możliwości ucieczki może próbować się bronić. Dlatego tak ważne jest, by podczas spaceru po plaży trzymać psa na smyczy – nie tylko dla zapewnienia bezpieczeństwa foce, ale także swojemu pupilowi.

 

 

Ile fok szarych żyje w Bałtyku?

Szacuje się, że 100 lat temu w Bałtyku żyło ok. 100 000 fok szarych. Niestety w wyniku silnej antropopresji, czyli szkodliwej dla przyrody działalności człowieka, liczebność populacji w latach 80. drastycznie spadła – do około 3 000. Obecnie wielkość populacji fok szarych w całym Morzu Bałtyckim wynosi ponad 50 000. Populacja się odradza, ale foki pojawiające się na zatłoczonych plażach nadal potrzebują naszego wsparcia. Intensywne zaangażowanie Błękitnego Patrolu WWF ma na celu ochronę fok przed kontaktem z człowiekiem, który nie zawsze wie, jak powinien zachować się w stosunku do tych dzikich zwierząt.

Pamiętaj, że wszystkie gatunki fok, które spotkasz na polskim wybrzeżu, są ustawowo objęte ochroną, a niepokojenie takiego zwierzęcia i zakłócanie jego spokoju jest łamaniem prawa.