Godzina dla Ziemi WWF 2025

Wszystko co nas otacza – woda, lasy, gleba – to bezcenne zasoby przyrodnicze, z których korzystamy każdego dnia. To także dostępność czystej wody oraz żywe organizmy, w tym te mniejsze jak dżdżownice czy mikroorganizmy, od których zależy żyzność gleb – co jest kluczowe dla rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego. Bardzo ważna dla produkcji żywności jest też ochrona i odtwarzanie tzw. zapylaczy, czyli głównie owadów zapylających rośliny. Według szacunków aż 84% gatunków roślin uprawianych w UE jest zależne, w mniejszy czy większy sposób, od zapylania przez zwierzęta. Od zasobów przyrodniczych zależy gospodarka. Mówiąc wprost: gdyby nie przyroda, nie mielibyśmy co do garnka włożyć. Szacuje się, że na poziomie całej UE brak zapylania przez owady spowodowałby zmniejszenie średnio od 25% do 32% całkowitej produkcji płodów rolnych Szacunki dla Polski mówią o spadku o 45%. 

Rozwiązania oparte na przyrodzie, takie jak np. usuwanie barier na rzekach i odtwarzanie ich naturalnego biegu, ochrona lub odbudowa torfowisk, zmniejszają ryzyko powodzi i suszy. To przekłada się na ograniczanie strat ekonomicznych, ale także na nasze zdrowie i bezpieczeństwo – w tym liczbę rannych i ofiar śmiertelnych takich katastrof. Rozwiązania szkodliwe dla przyrody, takie jak zapory wodne i zbiorniki zaporowe na rzekach nie są dobrym narzędziem w walce z suszą. Przeciwnie – obniżają poziom wód gruntowych poniżej zapory i zwiększają ryzyko suszy. Z kolei w czasie wezbrań uregulowana rzeka traci możliwość swobodnego rozlania się w szerokiej, niezabudowanej dolinie, co zwiększa ryzyko powodzi w dalszym biegu rzeki. Wody powodziowe szybciej spływają przenosząc problem powodzi dalej, w dół rzeki. Powoduje to wyższą falę powodziową i stwarza ryzyko wylania się poza wały przeciwpowodziowe oraz wyrządzenia szkód.

Brak lub niedostatek zieleni w miastach powoduje z jednej strony podwyższenie temperatury w mieście – tworzy tzw. miejską wyspę ciepła – z drugiej zwiększa ryzyko powodzi błyskawicznych w miastach, o których niejednokrotnie byliśmy informowani w 2024 r. Zieleń miejska zmniejsza poziom hałasu oraz zanieczyszczenia powietrza pyłami, czyli polepsza jakość naszego życia w miastach. Strategiczne rozmieszczenie drzew na terenach zurbanizowanych może obniżyć efekt wyspy ciepła i obniżyć temperaturę powietrza w czasie upałów o 2-8 stop. C, redukując zapotrzebowanie na klimatyzację. Jedno dorosłe drzewo może wytranspirować latem do 450 l wody dziennie. Taki efekt daje 5 dużych klimatyzatorów działających 20 godzin na dobę i obniżających temperaturę otoczenia o 3-7 stop. C.

Kontakt z naturą korzystnie wpływa na nasze samopoczucie, redukuje stres, wpływa pozytywnie na odporność. Badania naukowe wykazują, że przebywanie na łonie natury poprawia zdrowie psychiczne. Przyroda wspiera uczenie się. Dzieci, które chodziły do szkoły z większą liczbą terenów zielonych, mają znacznie lepsze funkcjonowanie poznawcze niż te, które chodziły do szkoły z mniejszą liczbą terenów zielonych. Co więcej, wychowanie w otoczeniu natury zmniejsza podatność na wystąpienie problemów ze zdrowiem psychicznym w dorosłości o 55%. Natura leczy, dając nam…leki. Aż około 70% leków przeciwnowotworowych to produkty naturalne lub syntetyczne inspirowane naturą.