Samochód dostawczy podjechał pod szkołę, przywożąc świeże, sezonowe owoce i warzywa z certyfikowanego gospodarstwa ekologicznego znajdującego się na terenie powiatu, w którym leży placówka. Produkty trafiły do szkolnej kuchni. W czasie półgodzinnej przerwy obiadowej dzieci zjadły pożywny obiad oparty o założenia diety przyjaznej planecie. Obierki z warzyw i owoców zostały przeniesione na szkolny kompostownik, z którego kompost służy do zasilania przyszkolnego ogrodu. Tam odbywają się lekcje przyrody i ogrodnictwa i stamtąd pobierane są produkty na szkolne warsztaty kulinarne.
Niemożliwe? A może tak właśnie powinno wyglądać żywienie uczniów i uczennic oraz edukacja żywieniowa w polskiej szkole? Być może nie do pomyślenia są sytuacje, w których najważniejszym kryterium wyboru dostawcy jest cena, ponieważ szkoły nie stać na produkty spełniające najwyższe standardy i produkowane w sposób przyjazny dla planety? Może potrzebujemy „maszynki” zmieniającej nasze myślenie, dzięki której zdrowie dzieci i jakość środowiska, w którym żyjemy, staną się naszymi priorytetami?
Żywienie zbiorowe w szkole pełni szczególną funkcję społeczną: zapewnia ciepły posiłek dzieciom w miejscu ich wielogodzinnej nauki. To ważny czynnik w ich rozwoju, a także element edukacji żywieniowej i wsparcia rodziców. Dlatego bez wątpienia warto pracować nad tym, aby szkoły mogły kupować żywność najwyższej jakości.
Szkoły to duży, równomiernie rozproszony po kraju, stabilny odbiorca. Możliwość sprzedaży produktów certyfikowanych do tych placówek byłaby wymiernym wsparciem dla producentów, którzy ponoszą koszty wytwarzania produktów spełniających wymogi certyfikacji. Potrzebne jest poparcie zarówno systemowe, jak i społeczne dla zmian, które spowodują, że żywienie w szkołach stanie się synonimem najwyższej jakości, a szkolni dostawcy będą mogli być ambasadorami zdrowia publicznego.
Różne działania podejmowane w Europie i na świecie pokazują, że zmiany są możliwe. O tym, jak je przeprowadzić, rozmawialiśmy w gronie praktyków i praktyczek żywienia zbiorowego w szkołach oraz specjalistów i specjalistek zamówień publicznych, żywienia, ochrony środowiska i rolnictwa ekologicznego w czasie wydarzenia „Okrągły Stół dla Stołówek WWF”.
Spotkanie warsztatowe „Okrągły Stół dla Stołówek WWF”, Izabelin, 29.05.2024
Poniżej prezentujemy główne rekomendacje przygotowane w oparciu o pracę uczestniczek i uczestników spotkania.
Rekomendacje dla zamówień żywności do szkół
Zamówienia
• Rozszerzanie kryteriów zamówień publicznych – poza ceną i terminem dostawy uwzględnienie kryterium jakości (certyfikaty, w tym np. rolnictwa ekologicznego, tzw. euroliść, MSC), możliwości reklamacji i wymiany towarów.
• Współpraca specjalistów/ek od zamówień publicznych ze specjalistami od żywienia człowieka w procesie zamawiania żywności do szkół.
• Prawnik/czka w procesie przygotowania zamówień – uwzględnienie w procesie zamówienia żywności współpracy szkoły (dyrekcji i pracowników/czek odpowiedzialnych za zamówienie) z prawnikiem/czką z urzędu miasta czy gminy.
• Wspierające narzędzia cyfrowe – wdrożenie oprogramowania ułatwiającego współpracę specjalistów/ek z różnych obszarów i jednostek organizacyjnych (specjaliści/tki zamówień publicznych, dietetycy/czki, intendenci/tki, prawnicy/czki) w procesie zamówienia żywności.
• Baza dostawców – stworzenie bazy dostawców produktów certyfikowanych.
• Minimalna liczba produktów z certyfikatem rolnictwa ekologicznego – obowiązkowe włączenie minimalnej liczby produktów z certyfikatem rolnictwa ekologicznego do zamówień publicznych w szkołach (co najmniej jeden rodzaj produktu). Działanie połączone z akcją informacyjną dla rodziców.
Dostawcy
• Budowanie relacji między dostawcą a społecznością szkolną – budowanie poczucia odpowiedzialności dostawcy za zdrowie dzieci oraz ich satysfakcję z otrzymywanych produktów poprzez stworzenie przestrzeni na kontakt pomiędzy dostawcą żywności a społecznością szkolną, w tym udostępnienie informacji o dostawcy (np. na tablicy informacyjnej).
Spotkanie warsztatowe „Okrągły Stół dla Stołówek WWF”, Izabelin, 29.05.2024
Edukacja żywieniowa
• Warsztaty umiejętności życiowych – w każdej szkole powinny być realizowane teoretyczne i praktyczne zajęcia edukacji żywieniowej i kulinarnej. Dodatkowe działania informacyjne lub edukacyjne powinny być realizowane dla rodziców.
• Przestrzeń warsztatowa – w każdej szkole powinna znajdować się przestrzeń do pracy warsztatowej (wewnątrz budynku, jak również na zewnątrz), w której mogłyby być realizowane warsztaty praktycznego i wielozmysłowego poznawania produktów i dań.
• Rozwój personelu stołówek szkolnych – zaplanowanie finansowania na szkolenia i rozwój pracowników i pracowniczek szkolnych stołówek w zakresie praktycznych zasad przygotowywania posiłków zgodnych z dietą przyjazną planecie oraz intendentów i intendentek szkolnych w obszarze żywienia oraz zamówień publicznych.
Rekomendacje do pobrania w formie PDF:
Pobierz rekomendacje »
Szukaj
