Zastrzelił żubra i wyciął z niego mięso. Dzisiaj (10.08) stanął za to przed sądem, rozprawa rozpoczęła się o 10.00. Byłemu już leśnikowi  Nadleśnictwa Łobez i myśliwemu, za zabicie chronionego prawem gatunku, grozi do 5-ciu lat więzienia¹. To kolejny raz gdy osoba będąca myśliwym zabija zwierzę objęte ochroną ścisłą.

Do zabicia żubra doszło 22 września 2019 roku w rejonie miejscowości Bonin w województwie zachodniopomorskim. Leśnik i myśliwy trafił zwierzę w serce, a następnie pozyskał z niego mięso i je ukrył. Przed sądem odpowie za: „zniszczenie w świecie zwierzęcym na terenie nadleśnictwa Łobez – Leśnictwa Rogówko w znacznych rozmiarach oraz spowodowania istotnej szkody w świecie zwierzęcym kraju poprzez zabicie zwierzęcia pozostającego pod ochroną gatunkową Skarbu Państwa” (z aktu oskarżenia). Taki czyn zagrożony jest karą do 5 lat więzienia. Fundacja WWF Polska występuje w tej sprawie jako strona pokrzywdzona. Leśnik został za ten czyn zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych. Po 7 dniach od zawieszenia w obowiązkach służbowych został on dyscyplinarnie zwolniony z pracy z jednoczesnym wydaleniem ze Służby Leśnej.

„Żubr jest objęty ścisłą ochroną gatunkową². Jest też własnością Skarbu Państwa. Zarówno jako zwierzę jak i jako symbol. Ponieważ jest symbolem sukcesu ochrony przyrody i dziedzictwa narodowego, jego rolę uznaje się za bezcenną ” - mówi mecenas Magdalena Jachimowicz, pełnomocniczka Fundacji WWF Polska. Jak dodaje - „Gdy zwierzę zabija leśnik, z urzędu powołany do ochrony przyrody i dziedzictwa narodowego, nie tylko wyrządza szkodę przyrodzie i działa przeciwko obywatelom i Skarbowi Państwa, ale też daje fatalny przykład. Bezkarność zachęci innych do podobnych czynów”. 

Żubr symbolem Polski

Nie bez powodu żubra uważamy za nasz narodowy symbol, a światu kojarzy się z Polską i najcenniejszym lasem Niżu Europejskiego, czyli Puszczą Białowieską. Ten największy europejski ssak został przez ludzi ostatecznie wybity w stanie dzikim na początku XX wieku i dopiero dzięki mozolnym wysiłkom wrócił. W 1929 roku do Puszczy Białowieskiej, z berlińskiego zoo, trafiły pierwsze reintrodukowane żubry³. To tam do dziś żyje jego największa europejska populacja. Z 7532 osobników żyjących na świecie, w Polsce żyje ponad 1800⁴, z czego ponad 1600 w pięciu wolnych populacjach w Puszczy Białowieskiej, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy Boreckiej, Bieszczadach i woj. Zachodniopomorskim.

Już dzisiaj wiemy, że zastrzelony osobnik pochodził ze stada  znajdującego się pod opieką Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Nie było to oczywiste tuż po znalezieniu ciała zwierzęcia, gdyż odcięto mu ogon w którym zoolodzy umieszczają chip z informacjami o jego pochodzeniu.

Wskaż żubra!

Myśliwy, który stanął przed sądem w Łobzie twierdził we wcześniejszych zeznaniach, że pomylił żubra z dzikiem, a to przecież nie przypadek, że żubra nazywamy ‘królem puszczy’. Dorosły samiec waży do 920 kg przy wysokości 1,8 m. Dzik jest dużo mniejszy- samiec waży do 350 kg, średnio 100-200 kg, i mierzy do 110 cm wysokości w kłębie. Pomyłka jest mało prawdopodobna, tym bardziej, że myśliwy zanim strzeli POWINIEN wiedzieć jakiemu zwierzęciu zamierza odebrać życie. Niestety taka argumentacja nie po raz pierwszy towarzyszy skłusowaniu żubra przez myśliwego⁵.

„Poraża poczucie bezkarności ludzi z bronią, którzy oddają strzał do chronionych gatunków zwierząt. Zdajemy sobie sprawę, że wykrywalność takich sytuacji jest niska, a  udokumentowane przypadki kłusownictwa to czubek góry lodowej. A i w tych o których wiemy sprawy są zazwyczaj umarzane. Jeżeli dochodzi do skazania to kara jest symboliczna. Przy takim podejściu sądów i organów ścigania nie będziemy w stanie skutecznie chronić zwierząt. Dlatego tak cieszy nas, że w tym przypadku zarówno organy ścigania jak i sąd potraktowały sprawę tak jak na to zasługuje, z pełna powagą i starannością” -  mówi Piotr Chmielewski z Fundacji WWF Polska.

Żubr to nie jedyny chroniony gatunek zwierząt,  który pada ofiarą kłusowników. Z danych Stowarzyszenia dla Natury „Wilk” wynika, iż w latach 2002-2019 zostało zastrzelonych 35 wilków, a 33 osobniki wpadły w zastawione wnyki. Głośnymi przypadkami w 2019 r były sprawy zastrzelonego rysia w Puszczy Knyszyńskiej oraz zastrzelony ryś koło Chociwla (woj. zachodniopomorskie)⁶.  Także i w tych głośnych przypadkach jest wina, nie ma kary...

Wielka szkoda żubra…

Czy skłusowanie jednego żubra to szkoda znacznych rozmiarów? „Niewątpliwie tak” -  tłumaczy Piotr Chmielewski z Fundacji WWF Polska - „Dla tego gatunku zabicie młodego i zdrowego samca to utrata szansy na utworzenie nowego, zdrowego stada o ważnych cechach genetycznych populacji nizinnej, dla ekosystemu oznacza to zerwanie łańcucha troficznego - duży roślinożerca kształtuje ekosystem w którym funkcjonują także inne gatunki zwierząt, dla lokalnych mieszkańców utratę wartości przyrodniczej okolic miejscowości Bonin, a  dla wszystkich Polaków szkodę wyrządzoną symbolowi ochrony przyrody i przyrodniczego dziedzictwa narodowego”.

W Polsce obszary Natura 2000  wyznaczono dla 10 gatunków roślin i 12 gatunków zwierząt o znaczeniu priorytetowym. Wśród ssaków obok kozicy, niedźwiedzia brunatnego, susła perełkowanego, świstaka i wilka jest właśnie żubr.

Prokuratura w Łobzie 80 kilogramów mięsa zabitego żubra, które było dowodem rzeczowym w sprawie, przekazała Zachodniopomorskiemu Towarzystwu Przyrodniczemu. Zostało ono przeznaczone dla rysi biorących udział w projekcie reintrodukcji na Pomorzu Zachodnim. Program ten wspiera Fundacja WWF Polska.

Autorka:  Katarzyna Karpa-Świderek

Źródła:

¹ art. 181 § 1 kodeksu karnego w zbiegu z art. 181 § 3 kodeksu karnego w zbiegu z art. 35 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt z zbiegu z art. 52 pkt 2 ustawy Prawo łowieckie w zbiegu z art. 52 pkt 6 ustawy Prawo łowieckie w związku z art. 11§2 kodeksu karnego.

² Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 55 ze zm.)) oraz Rozporządzenie z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183) . 

³ https://poland.pl/tourism/nature/polands-pride-european-bison/

http://zoo.wroclaw.pl/pl/90-lecie-restytucji-zubra-z-zoo-wroclaw.html

⁴ Księga Rodowodowa Żubrów - European Bison Pedigree Book, 2018.

⁵ https://gloswielkopolski.pl/czy-zubr-jest-podobny-do-dzika/ar/342717 dostęp: 6.08.2020

https://czarnkow.naszemiasto.pl/walcz-mysliwy-zastrzelil-zubra-i-odrabal-mu-leb-moze-to-go/ar/c8-518760 dostęp:6.08.2020

https://wyborcza.pl/1,76842,10548455,Wysoki_sadzie__ile_zubrow_trzeba_zabic_.html?disableRedirects=true dostęp: 6.08.2020

https://tvn24.pl/pomorze/drawsko-zarzuty-dla-mysliwego-za-zabicie-zubra-ra973024-2291005 dostęp: 6.08.2020

⁶ https://polskiwilk.org.pl/wilk/zagrozenia-dla-populacji-wilka dostęp: 7.08.2020 

http://www.zubry.sggw.pl/o-zubrz/ dostęp: 6.08.2020

https://www.wwf.pl/aktualnosci/bestialsko-zabity-rys dostęp: 6.08.2020

https://radioszczecin.pl/1,392616,zastrzelony-rys-k-chociwla dostęp: 6.08.2020