Połowa listopada to czas, gdy niedźwiedzie zapadają w zimowy sen. Ile on zazwyczaj trwa? Skąd niedźwiedzie wiedzą, że pora na ,,drzemkę”? I jak się zachowywać, by przypadkiem nie zbudzić brunatnych drapieżników? Czyli wszystko, co musisz wiedzieć o zimowym śnie niedźwiedzi!

W dalszej części artykułu:

  1. Kiedy niedźwiedzie zapadają w zimowy sen?
  2. Dlaczego niedźwiedzie śpią w zimie?
  3. Czy sen zimowy jest głęboki?

Kiedy niedźwiedzie zapadają w zimowy sen?

Niedźwiedzie zapadają w sen mniej więcej w połowie listopada i przesypiają zazwyczaj ok. 3 miesiące – budzą się w połowie marca. Skąd wiedzą, że już czas na spanie? Niedźwiedzie zapadają w sen, gdy spadają temperatury, las pokrywa się śniegiem, a zdobycie pożywienia zaczyna być trudne. Sen zimowy jest dla nich przystosowaniem do tych surowych warunków. Jednak z uwagi na zmianę klimatu i coraz późniejsze, cieplejsze i krótsze zimy niektóre osobniki w ogóle nie zapadają w sen zimowy. Niedźwiedzie przesypiają zimę w tak zwanej gawrze. Może nią być jama, nora albo duża dziupla (np. w starej jodle lub buku), choć część niedźwiedzi gawruje na pniu drzew. Na zimową drzemkę brunatne olbrzymy wybierają najchętniej wyższe partie górskich lasów.

Dlaczego niedźwiedzie śpią w zimie?

Dlaczego w ogóle niedźwiedzie przesypiają zimę? To dla nich kluczowy mechanizm obronny przed tą porą roku. Jest też konieczny, aby gatunek mógł przetrwać. Na czym polega ta zależność? Niedźwiedzie przychodzą na świat właśnie podczas zimowego snu niedźwiedzicy. Samica w poczuciu zagrożenia (np. hałasu) może opuścić gawrę, skazując młode na śmierć. Spotkanie z rozdrażnioną i zdenerwowaną niedźwiedzicą może się skończyć tragicznie również dla człowieka. Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić niedźwiedziom spokojny, nieprzerwany sen.  
 

Jeśli przebywasz w okolicy, w której mogą gawrować niedźwiedzie:

  • trzymaj się wyznaczonych szlaków i pod żadnym pozorem nie zbaczaj z nich (nie zapuszczaj się zwłaszcza w wyższe partie gór!)
  • zachowuj się cicho
  • jeśli spacerujesz z psem, koniecznie trzymaj go na smyczy

Czy sen zimowy jest głęboki?

Nie, to raczej stan hibernacji. Niedźwiedzie są czujne i gdy zachodzi konieczność, są w gotowości, aby natychmiast opuścić gawrę. Niestety coraz częściej są do tego wręcz zmuszane, bo coraz mniej jest miejsc, w których mają zapewnioną ciszę i spokój. Wycinki, budowa osiedli, dróg i ośrodków narciarskich, a także hałaśliwi turyści nielegalnie zapuszczający się w wysokie partie górskich lasów zaburzają naturalny cykl tych drapieżników.

Jeśli los niedźwiedzi leży Ci na sercu, wesprzyj nasze działania ochronne na ich rzecz, dokonując symbolicznej adopcji gatunku.

niedzwiedz