Niedźwiedzie są wszystkożerne – w ich diecie można znaleźć zarówno składniki roślinne, padlinę, jak również (choć rzadziej) upolowaną albo odebraną wilkom zdobycz. Życie w pobliżu ludzkich siedlisk nauczyło je również sięgania po resztki jedzenia z niezabezpieczonych pojemników na odpady, dzikich wysypisk, gospodarstw domowych i szlaków turystycznych, co zwiększa ryzyko spotkania tych drapieżników z nami. Kontenery niedźwiedzioodporne mają przeciwdziałać temu – potencjalnie niebezpiecznemu – zjawisku. W jaki sposób?

 

W dalszej części artykułu:

  1. Dlaczego niedźwiedzie zbliżają się do miejsc, gdzie są ludzie?
  2. Czym są kontenery niedźwiedzioodporne WWF?
  3. Gdzie w Polsce można spotkać kontenery niedźwiedzioodporne WWF?
  4. Co robi WWF Polska, by chronić niedźwiedzie?

 

Kontenery niedźwiedzioodporne

 

Dlaczego niedźwiedzie zbliżają się do miejsc, gdzie są ludzie?

Niedźwiedzie mają świetny węch i zapamiętują miejsca, w których z łatwością zdobyły pożywny pokarm (np. resztki jedzenia pozostawione przez turystów na górskim szlaku). Nie dziwi więc, że chcą tam wrócić. Jednocześnie szybko przyzwyczają się do coraz częstszej obecności człowieka (przez chociażby rozwój osiedli itp. w pobliżu naturalnego występowania tych drapieżników), co może prowadzić do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji zarówno dla ludzi, jak i niedźwiedzi.

 

Czym są kontenery niedźwiedzioodporne?

Jednym z rozwiązań ograniczających wizyty niedźwiedzi w obszarach zamieszkanych czy też często odwiedzanych przez ludzi są opracowane i zaprojektowane z udziałem naszych ekspertów specjalne kontenery na śmieci (w tym pozostałości spożywcze), do których zawartości niedźwiedzie nie są w stanie się dostać. Kontenery te (tzw. niedźwiedzioodporne) są wykonane z mocnego tworzywa, a mechanizm otwierający je jest umieszczony pod specjalną, metalową kopułą, pod którą niedźwiedź nie zmieści swojej łapy. Zamknięcie zatrzymuje też kuszącą dla niedźwiedzi woń resztek jedzenia przed wydostaniem się na zewnątrz i zwabieniem drapieżników. Człowiek otworzy i zamknie kontener niedźwiedzioodporny bez problemu.

Jak wygląda taki kontener, przedstawia nasz ekspert, Stefan Jakimiuk.

 

Gdzie w Polsce można spotkać kontenery niedźwiedzioodporne WWF?

Po raz pierwszy kontenery niedźwiedzioodporne WWF pojawiły się w 2013 roku. Przekazaliśmy wtedy 50 sztuk do kilku parków narodowych i kilkunastu nadleśnictw i gmin w polskiej części Karpat. Zdecydowana większość postawionych ponad 10 lat temu kontenerów nadal jest użytkowana, co świadczy o tym, że kontenery niedźwiedzioodporne spełniają swoją funkcję i wytrzymują próbę czasu.

W czerwcu 2024 roku przekazaliśmy bieszczadzkim i tatrzańskim podmiotom najnowszą partię, liczącą 12 kontenerów. W sumie w ramach inicjatywy rozpoczętej przed dekadą wyposażyliśmy obszary zamieszkałe przez niedźwiedzie w niemal 120 kontenerów niedźwiedzioodpornych. Zakup kontenerów sfinansowali nasi Darczyńcy, którym z całego serca dziękujemy!

 

Dobremu sąsiedztwu ludzi i niedźwiedzi służy także:

niezostawianie przez turystów resztek jedzenia w lesie,

częste i dokładne usuwanie resztek jedzenia ze śmietników zlokalizowanych w obrębie górskich miejscowości, na przystankach, parkingach itp.

Więcej o tym, jak zachowywać się w sąsiedztwie niedźwiedzi.

 

Co robi WWF Polska, by chronić niedźwiedzie?

Kontenery niedźwiedzioodporne to tylko jedna z wielu form pomocy, jaką nasza Fundacja niesie mieszkańcom obszarów, w których dochodzi do interakcji między człowiekiem a tymi dużymi drapieżnikami.

W ochronie dużych drapieżników niezwykle ważne jest budowanie bezpiecznej koegzystencji tych zwierząt z ludźmi. Korzystamy z podobnych zasobów, dlatego przez konkurowanie o nie mogą pojawiać się konflikty – np. szkody w pasiekach czy stadach zwierząt hodowlanych. Życie w sąsiedztwie z niedźwiedziami bywa wyzwaniem, dlatego jako zespół prowadzimy szereg działań mających na celu wspieranie lokalnych społeczności, by zapewnić im możliwie jak najbardziej harmonijne współistnienie – przekonuje Marta Chrzanowska, mł. specjalistka ds. ochrony gatunków w WWF Polska.

Właściciele górskich gospodarstw pasiecznych otrzymują od nas zestawy ogrodzeń elektrycznych, które skutecznie zniechęcają niedźwiedzie do składania wizyt w pszczelich ulach. Ponadto zrealizowaliśmy projekt odnawiania i pielęgnacji opuszczonych bieszczadzkich sadów, by zapewnić niedźwiedziom bezpieczne źródło pożywienia z dala od ludzkich siedzib. Poza tym prowadzimy działania podnoszące wiedzę hodowców zwierząt, pszczelarzy i społeczności mieszkających w pobliżu niedźwiedzi, by wiedzieli, jak dobrze zabezpieczać się przed potencjalnymi szkodami lub niechcianymi spotkaniami.

 

adoptuj niedźwiedzia

Chcesz wesprzeć ochronę niedźwiedzi w Polsce? Zaadoptuj symbolicznie gatunek na wwf.pl/pomagam. Jednym z naszych działań jest przekazywanie bieszczadzkim i tatrzańskim gminom kontenerów niedźwiedzioodpornych, których zakup i transport jest możliwy dzięki naszym Darczyńcom!